Rozwód
Podział majątku
Spadek
Zachowek

Zachowek to instytucja prawa spadkowego mająca na celu ochronę osób najbliższych spadkodawcy, które z różnych powodów nie uczestniczyły w podziale spadku - np. zostały pominięte w testamencie lub w darowiznach zrealizowanych przed śmiercią spadkodawcy. Uprawnieni do zachowku mogą żądać zapłaty od osób, które nabyły prawa do spadku.

W momoencie śmierci, majątek zmarłego przekazywany jest na współmałżonka i dzieci (spadkobierców). Do otwarcia spadku dochodzi z mocy ustawy lub testamentu. Z ustawy, do przekazania spadku w pierwszej kolejności powoływany jest małżonek i dzieci spadkodawcy, którzy dziedziczą w równych częściach. W testamencie spadkodawca ma możliwość rozporządzania swoim majątkiem, co nie zawsze oznacza, że została w nim ujęta najbliższa rodzina. Z tego powodu, celem zabezpieczenia interesów jego bliskich, których nie umieścił w testamencie funkcjonuje instytucja zachowku.

Kwota zachowku najczęściej wypłacana jest w gotówce. Wysokość tej kwoty uzależniona jest od części majątku, która przypadałaby spadkobiercy gdyby dziedziczył ustawowo. Osobom uprawnionym do zachowku należy się 1 przynależnego im udziału. Niepełnoletnie dzieci z kolei (w momencie otwarcia spadku) oraz osoby trwale niezdolne do pracy otrzymają 2/3 należnego udziału. Wysokość zachowku jest określona w prawie spadkowym (art. 991 par. 1 Kodeksu Cywilnego). Do zapłaty zachowku są zobowiązani inni spadkobiercy bądź osoby, którym spadkodawca zapisał majątek lub jego część. Dla większości spadkobierców otrzymany spadek (w sytuacji kiedy uprawnione osoby zażądają zapłaty zachowku) może stanowić pewien kłopot, bowiem najczęściej spadek stanowią nieruchomości lub inne prawa, które trudno jest szybko spieniężyć.

Kto jest uprawniony do zachowku?
Szczegółowo, osoby, które są uprawnione do zachowku zostały wymienione w art. 991 par. 1 Kodeksu Cywilnego. Przede wszystkim, są to wszyscy spadkobiercy, którzy zostali powołani do spadku z ustawy z I grupy, a w razie ich braku z grupy II, to jest:
1. zstępni (kolejni potomkowie tej samej osoby: dzieci, wnuki, prawnuki itd.)
2. małżonek
3. rodzice spadkodawcy, ale tylko w przypadku braku dzieci spadkodawcy.

Do grupy zstępnych dzieci zaliczają się:
1. naturalni potomkowie spadkodawcy
2. dzieci przez niego przysposobione (adoptowane)
3. dzieci uznane przez niego jako własne
4. dzieci pozamałżeńskie.

Osoby, którym nie przysługuje prawo do zachowku:
1. dalsi krewni (zięć, synowa, teściowie)
2. wydziedziczeni w testamencie
3. uznani za niegodnych dziedziczenia
4. spadkobiercy, którzy odrzucili spadek
5. małżonek będący w separacji w chwili śmierci spadkodawcy
6. małżonek wobec którego spadkodawca wniósł pozew o rozwód z orzeczeniem jego wyłącznej winy
7. uprawnieni do zachowku, którzy wcześniej otrzymali od spadkodawcy darowizny o wartości co najmniej równej kwocie należnego im zachowku.

Zasady dziedziczenia prawa do zachowku
Z mocy prawa osobami uprawnionymi do spadku w pierwszej kolejności są zstępni, czyli dzieci spadkodawcy i małżonek, którzy dziedziczą majątek w równych częściach, z tym że część jaka będzie przypadać małżonkowi nie może być niższa od 1 całości spadku. W sytuacji, gdy brak jest zstępnych, do spadku mają prawo małżonek i jego rodzice. W takiej sytuacji rodzice osoby zmarłej będą mogły ubiegać się o zachowek.

Jesteśmy do Twojej dyspozycji - w każdej chwili możesz do nas zadzwonić i opisać swój problem. A my rozpoznamy i omówimy temat, określimy możliwości i przedstawimy propozycje dalszego sposobu działania.

Wybierzemy właściwego dla Twojej sprawy prawnika, ustalimy ewentualny termin wizyty lub kontaktu zdalnego.

Aby uzyskać zachowek, należy złożyć odpowiedni wniosek do sądu. Zachowek jest częścią spadku, która przysługuje ustawowo określonym osobom bliskim zmarłego, np. dzieciom, małżonkowi lub rodzicom. Wniosek o zachowek można złożyć do sądu właściwego dla miejsca ostatniego zamieszkania zmarłego. W celu uzyskania zachowku należy przedstawić dokumenty potwierdzające związki rodzinne zmarłego oraz udowodnić, że nie otrzymało się pełnej części dziedzictwa, którą przysługuje się ustawowo. Wniosek należy złożyć w terminie 6 miesięcy od dnia otwarcia spadku. Proces uzyskania zachowku może być skomplikowany, dlatego warto skorzystać z pomocy doświadczonego prawnika, którego udział zagwarantuje umiejętność zrozumienia złożonych przepisów prawa i skutecznego reprezentowania interesów swoich klientów przed sądem. Dobry prawnik zapewni właściwy i rzetelny przebieg postępowania, wskaże możliwości i możliwie najkorzystniejsze rozwiązanie sporu. Należy mieć na uwadze, że proces ten może być kosztowny, ze względu na konieczość oszacowania składników majątku zmarłego.

Czy wiesz że? W 67,7% przypadków powództwo wnosiła kobieta. 74% rozwodów nie kończy się orzekaniem o winie. Prawie trzy razy częściej rozwodzą się mieszkańcy miast niż osoby mieszkające na wsi.